Wat is asbest?

Wit asbest. Bruin, groen en geel asbest. Hechtgebonden en niet-hechtgeboden asbest. Wat betekent dat eigenlijk?

Asbest is de verzamelnaam voor een aantal in de natuur voorkomende silicaatmineralen met een vezelstructuur. De naam asbest komt van het Griekse woord ‘asbestos’ dat onverwoestbaar of overgankelijk betekent. Als gekeken wordt naar de samenstelling, structuur en de vorm, dan onderscheiden we twee groepen asbest: serpentijn- en amfiboolgroep.

Serpentijn

Deze groep heeft één belangrijke vertegenwoordiger: chrysotiel, ook wel het witte asbest genoemd. De type asbest komt veruit het meest voor. Ongeveer 85% van alle asbesthoudende toepassingen bevatten wit asbest. Waaraan deze groep te herkennen is? De serpentijnvezel is een gekrulde vezel, vergelijkbaar met een touw. Bij splijting zal deze vezel eerder in de dwarsrichting splijten dan in de lengterichting. Dit resulteert in kortere vezels met dezelfde diameter als voor de splijting.

Amfibool

Deze groep bestaat uit: amosiet (bruin asbest), crocidoliet (blauw asbest), tremoliet (grijs asbest), actinoliet (groen asbest) anthofyliet (geel asbest). Bruin asbest (10%) en blauw asbest (5%) worden in deze groep het vaakst aangetroffen in asbesttoepassingen. De amfibole vezel is een naaldvormige vezel. Ze komen voor in bundels. Dit zijn de lengterichting gerangschikte vezels, te vergelijken met een staaldraad. Deze vezel is gemakkelijk splijtbaar in de lengterichting. Het resultaat zijn dunnere vezels met dezelfde lengte als voor de splijting. Crocidoliet kenmerkt zich door weerhaakjes.

Twee structuren: hechtgebonden en niet-hechtgebonden

Asbest is in te richten in twee structuren: hechtgebonden en niet-hechtgebonden asbest. Bij hechtgebonden asbest zijn de vezels sterk verankerd in het bindmiddel. Producten waarin de vezels sterk zijn verankerd (bijvoorbeeld asbestcement) geven weinig vezels af. Tenminste, als het materiaal onbeschadigd is. Bij niet-hechtgebonden asbest (zoals spuitasbest) zijn de vezels nauwelijks verankerd in het bindmiddel. Dit betekent dat er snel asbestvezels vrij kunnen komen. Deze vezels hebben vaak ook nog een zeer hoog asbestgehalte, variërend van 75 tot 100%. Dit maakt niet-hechtgebonden asbest ook zo gevaarlijk.

100% zekerheid

Alleen een laboratorium kan met 100% zekerheid vaststellen of een materiaal of product asbest bevat. Er zijn wereldwijd liefst 3500 verschillende soorten producten waar asbest in verwerkt is. Wij laten u asbest analyseren bij een gecertificeerd laboratorium. Vraag hier een doe het zelf monsterpakket aan Testasbest.nl

Toepassingen

Asbest kent ruim 3500 verschillende toepassingen. Wat zijn de meest voorkomende toepassingen in Nederlandse woningen?

Asbesthoudend materiaal is in het verleden veel toegepast in fabrieken, scholen, flats, arbeiderswoningen, kantoorgebouwen, ziekenhuizen en schuren. Maar ook in objecten, zoals schepen, treinen, auto’s en wegen. Het kan ook voorkomen in puingranulaat en in de bodem. Bovendien kan er asbest vrijkomen bij calamiteiten, zoals een brand. De meest voorkomende toepassingen van asbest in een woning zijn:
(NH= niet hechtgebonden, H= hechtgebonden)

Zolder

  • Dakbeschot H
  • Knieschot H
  • Vloerbedekking H
  • Plaatmateriaal achter/onder CV NH
  • Cv installatie NH
  • CV leidingen isolatie NH
  • Afdichting bij doorvoeringen NH
  • Trapluik H en NH
  • Wandbetimmering (en kolombeplating) H

100% Buitengevel en dak

  • Leien H
  • Hemelwaterafvoer H
  • Dakgoot H
  • Kit tussen kozijn en buitenmuur H
  • Vochtkering in de spouw H
  • Vensterbanken H
  • Schoorsteen H
  • Rookgasafvoerkanaal/ontluchting H
  • (dakbeschot) H
  • Gevelbeplating/borstwering H
  • Windveer (plat dak) H

Badkamer

  • Plafondplaten H en NH
  • Ontluchtingskanaal H
  • Wanden divers: bijvoorbeeld wandbeplating(eventueel met tegelmotief) H
  • Vloer; vinyltegels, zeil, met daaronder bitumen lijmlaag H
  • Riolering, pijpleidingen, waterleiding H
  • Drempel H
  • Imitatiemarmer achter wasbak

Slaapkamer

  • Plafondbeplating H en NH
  • Wandbeplating H
  • Plafondbeplating in inbouwkast H
  • Vloerzeil/tegels met daaronder bitumen lijmlaag H
  • Drempel H
  • Vensterbanken H
  • Wonderplug NH
  • Aftimmering achter radiator NH

Woonkamer

  • Plafondbeplating NH en H
  • Wandbeplating H
  • Vloerzeil/tegels met daaronder bitumen lijmlaag H
  • Drempel H
  • Vensterbanken H
  • Wonderplug NH
  • Schouwplaat H
  • Plaat onder of achter de gaskachel NH
  • Gevelkachel met daarachter asbestkoord NH
  • Afvoer van de gevelkachel (pijp) H
  • Wandbeplating (onder het raam) H
  • Aftimmering rond schoorsteendoorvoer met asbesthoudend, karton, cement of vezelplaat/ Beplating rondom open haard NH
  • Schouw van kunstmarmer of asbestcement H
  • Aftimmering achter radiator NH

Keuken

  • Rookafvoerkanaal/ontluchtingspijp H
  • Boiler of geiser H
  • Wandbeplating (onder het raam of bij fornuis) H
  • Vloerzeil/tegels met daaronder bitumen lijmlaag H
  • Drempel H
  • Vensterbanken H
  • Wonderplug NH
  • Soms: aanrecht, zeil in kastjes H

Toilet

  • Ontluchting H
  • Plafond H
  • Vloer H
  • Riolering H
  • Schacht(omtimmering) (voor riolering en watertoevoer), of riolering zelf H

Gang/entree/hal

  • Plafond H
  • Vloer H
  • Wanden (panelen) H (en stootplaten)
  • Kruipluik H
  • Drempels H
  • Brievenbus H

Meterkast

  • Bedrading NH
  • Schakelkast (bakeliet) H
  • Doorvoeringen (opening voor de bedrading) H
  • Plafondbeplating NH
  • Deurbeplating NH
  • Plaatje boven deur NH
  • Vloer H

Trapkast

  • Deur H
  • Wanden H
  • Onderkant trap NH
  • Vloer H
  • Ontluchting richting kruipruimte H
  • Drempel H

Kruipruimte

  • Riolering H
  • Luik H

Tuin

  • Plantenbakken H
  • Tuinafscherming H
  • Borders H
  • Losliggend afval H en NH
  • Tuinmeubelen H
  • Terrastegels H

Schuur/garage

  • golfplaten H
  • wandbeplating H
  • deur H
  • drempel H
  • werkbank H
  • restmaterialen (asbesthoudend koord, pakkingen, golfplaat, wonderplug, zeil, plaatmateriaal, asbestverf, pakkingen in oude verlichting, duivenhok) NH en H

Balkon

  • terrastegels (met gootjes) H
  • kit H
  • gevelplaten H
  • hangende plantenbakken H
  • privacyschermen bij flat H
  • plafond van balkon H

Schaarse toepassingen

  • Asbestbehang NH
  • Platen rond staalconstructie NH
  • Plaatmateriaal als afzuigkap NH
  • Aftimmering van houten balken en spanten als brandwering” NH
  • Sierstrips van asbestcement met een print van natuursteen of metselwerk H
  • Convectorput NH
  • Afdekplaat asbestcement op stortbak H
  • Versteviging onder badkuip of aanrecht H
  • Oude kluis NH
  • In de deur van oude oven NH
  • Oude elektra (krultang, föhn, broodrooster, heater) NH
  • Afdichting voegen, metselwerk

Utiliteitsgebouwen

  • Robinson panelen- coating op stalen damwandprofielen H
  • Stucwerk (trappenhuizen van ziekenhuizen, scholen)NH
  • Plinten (vloeivloer) H
  • Tussenwand urinoirs (schaamschotten) H
  • Textiel (doeken en handschoenen) NH
  • Biljarttafel H
  • Koelcel H
  • Schoolborden H
  • Mechanische toepassingen: Koppelingsplaten, remvoeringen en remschoenen H
  • Lamellen als zonwering H
  • Kit in dilitatievoeg H
  • Spuitasbest in utiliteitsgebouwen en schepen NH
  • bitumineuze dakbedekking H
  • boerderijen: bakelieten schakelaars, isolatie van elektriciteitsbedrading H

Wat moet ik doen bij asbest?

Stappenplan

Stap 1: Zit er asbest in?
De eerste stap is vaststellen of er echt asbest in het materiaal zit. Hier kunt u eenvoudig achter komen door een doe het zelf asbest test uit te voeren.
Stap 2: Moet het weg of niet?
Al sinds 1994 is asbest een verboden grondstof . In nieuwe producten wordt het niet meer gebruikt. Asbest kan nog wel zitten in oudere gebouwen of producten.
  • Kenniscentrum InfoMil heeft foto’s van de meeste asbesttoepassingen . Bekijk er ook de voorbeelden van asbest in huis en van asbest aan de buitenkant van de woning . Renoveren of slopen: asbestinventarisatie.
  • Wilt u een gebouw renoveren of slopen? Dan moet van tevoren duidelijk zijn waar asbest in het gebouw zit. En in welke staat het asbestmateriaal is. U schakelt hiervoor een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf in. Dit bedrijf geeft aan hoe groot de risico’s zijn van de geplande werkzaamheden. Hoe hoger het risico, hoe zwaarder de veiligheidsmaatregelen.
  • Na een asbestinventarisatie krijgt u een inventarisatierapport. Daarin staat of de situatie veilig of onveilig is.
  • Asbest aanwezig, maar situatie veilig
  • Soms is er wel asbest aanwezig in een gebouw, maar is de situatie niet gevaarlijk voor de gezondheid. Dan kan het blijven zitten. Wel is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de situatie ook in de toekomst veilig is.
  • Ook veilig in de toekomst: asbestbeheersplan
  • In een asbestwand die nu veilig is, moet iemand over 3 jaar niet ineens gaan boren, bijvoorbeeld. Want dan komt er asbeststof vrij en zou de situatie alsnog gevaarlijk voor de gezondheid. Breng als gebouweigenaar daarom in kaart brengen waar het asbest precies zit. En wat er in die ruimte wel of niet gedaan mag worden. Stel bijvoorbeeld een asbestbeheersplan op, een soort handleiding voor het gebouw.
  • Als blijkt dat asbest weg moet
  • Uit de asbestinventarisatie kan ook komen het asbestmateriaal gevaarlijk is voor de gezondheid. Dan moet het weg. Meestal moet u dat laten doen. Heel soms mag u het zelf doen. Lees verder bij stap 4.
  • Gecertificeerd asbestbedrijf vinden
  • Op de website van Stichting Ascert vindt u een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf bij u in de buurt
Stap 3: Wie moet het weghalen?
Weet u na stap 2 dat het asbestmateriaal weg moet? Dan volgt de vraag wie daar verantwoordelijk voor is. Denkt u dat ergens asbest in zit, maar bent u niet zelf de eigenaar van het materiaal? Bepaal dan wie de eigenaar is en neem daar contact mee op. Bijvoorbeeld:
  • Asbestmateriaal in of aan een gebouw Benader de eigenaar van dat gebouw. Zoals uw werkgever, buren, woningbouwvereniging of huisbaas.
  • Asbestafval in een tuin of op een terrein Neem contact op met de eigenaar van de grond waar het afval ligt. Misschien zijn dat uw buren. Of misschien is een bedrijf eigenaar van die grond.
  • Asbest op de openbare weg of in de lucht na brand of storm Geef dit door aan uw gemeente. Doe bijvoorbeeld een melding openbare ruimte. Bij veel gemeenten kan dat via hun website. Asbest op het werk Komt u in uw werk asbest tegen? Meld dit dan bij uw werkgever. Werkgevers moeten zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Dit geldt voor alle werkplekken, van bouwplaats tot kantoorpand. Ook werkgevers moeten zich aan de asbestregels houden. Bijvoorbeeld:
  • de werkplek afzetten als er (misschien) asbest aanwezig is;
  • een asbestinventarisatie laten doen door een gecertificeerd bedrijf;
  • een asbestbeheersplan opstellen als het aanwezige asbestmateriaal geen gevaar vormt;
  • asbest laten verwijderen door een gecertificeerd bedrijf. Asbest op school Op de asbestkaart scholen van de website Atlasleefomgeving vindt u een overzicht van asbest in schoolgebouwen . Staat uw school er niet bij? En is uw school voor 1994 gebouwd? Vraag dan bij het schoolbestuur of de gemeente na of er asbest in het gebouw zit. Bij Kenniscentrum InfoMil kunt u verder lezen over asbest in schoolgebouwen.
  • Als de eigenaar gaat veranderen.
  • Bent u de eigenaar van het asbesthoudend materiaal? Dan bent u daar verantwoordelijk voor. U bent degene die moet zorgen dat de situatie veilig is.
  • Gaat het bij u alleen om een asbestdak? Dan is de volgende stap bepalen of u uw asbestdak zelf mag verwijderen. Meestal moet u dit laten doen. Ga door stap 4.
  • Er zijn geen speciale regels over asbest bij de koop of verkoop van onroerend goed, zoals een huis of bedrijfsgebouw. Het is goed als koper en verkoper afspreken:
  • dat de koper het huis onderzoekt op asbest en dat hij daar een bedrijf voor mag inschakelen;
  • als de koper de asbestinventarisatie door een bedrijf laat doen: of en hoe u de rekening verdeelt;
  • als asbest moet worden verwijderd: of en hoe beide partijen de rekening van de sanering verdelen. Hou er bij de koop van een huis rekening mee dat asbestdaken misschien per 2024 verboden zijn.
Stap 4: Hoe moet het weggehaald worden?
Asbestdak In deze gevallen mag u NIET zelf een asbestdak verwijderen:
  • uw dak is groter dan 35 m2;
  • er liggen dakleien op uw dak;
  • het is gevaarlijk om het dak zelf te verwijderen (bijvoorbeeld omdat u het moet afbreken);
  • u kunt of wilt zich niet houden aan de voorwaarden van de gemeente;
  • het gaat om asbestmateriaal in het pand of in materiaal van uw bedrijf. In het algemeen Als u zelf asbestmateriaal wilt verwijderen, moet u zich aan de voorwaarden houden . Een voorwaarde is bijvoorbeeld dat u een sloopmelding doet om uw gemeente te informeren. Milieu Centraal geeft gratis advies op maat bij asbest en heeft handige tips voor het zelf verwijderen van asbest . Let op uw gezondheid Het is gevaarlijk voor uw gezondheid als u asbestvezels inademt. Asbestvezels kunnen vrijkomen als u bijvoorbeeld gaat boren, zagen of slijpen in asbestmateriaal (zoals in een asbestplaat). Het kan zelfs al vrijkomen als u asbestmateriaal verplaatst (zoals touw of een vloermat). Kunt u het asbestmateriaal niet verwijderen zonder dat dit gebeurt? Schakel dan een gecertificeerd asbestbedrijf in. Kijk hiervoor op 123asbest.nl Contact met uw gemeente Controleer of uw gemeente nog extra asbestregels heeft. Bijvoorbeeld over waar u uw asbestafval moet laten. Er zijn ook gemeenten die bijvoorbeeld gratis beschermende kleding bieden. Asbest laten verwijderen In deze gevallen moet u een gecertificeerd asbestbedrijf inschakelen:
  • uw dak is groter dan 35 m2;
  • er liggen dakleien op uw dak;
  • het is gevaarlijk om het dak zelf te verwijderen (bijvoorbeeld omdat u het moet afbreken);
  • u wilt de landelijke subsidie aanvragen voor het verwijderen van asbestdaken;
  • het gaat om asbestmateriaal in het pand of in materiaal van uw bedrijf. Ook moet u een gecertificeerd asbestbedrijf inschakelen als u nu al weet dat u zich niet kunt houden aan de voorwaarden . Gecertificeerd asbestbedrijf vinden Op deze en de website van Stichting Ascert vindt u een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf bij u in de buurt.
Stap 5: Wie betaald de asbestsanering?
Bent u de eigenaar van het asbestmateriaal? Dan bent u er verantwoordelijk voor. Enkele tips:
  • Vraag offertes bij verschillende gecertificeerde asbestverwijderaars op en vergelijk ze voor u kiest.
  • Soms is het voordelig om een sanering samen met de buren te doen (zeker als asbesthoudende dakbedekking overloopt naar de buren).
  • Vervangt u uw asbestdak? verhoog uw energielabel en kies meteen voor dakisolatie en/of zonnepanelen;
  • 123asbest.nl heeft gratis advies op maat voor mensen met een asbest. Na het invullen van enkele vragen krijgt u direct een globaal overzicht van de kosten in beeld.
  • 123asbest.nl geeft meer tips bij asbest

Kan ik subsidie krijgen als ik mijn asbestdak vervang?

Gaat u de sanering van uw asbestdak(en) uitbesteden bij een deskundig asbestbedrijf? Dan kunt u subsidie aanvragen .

Kan ik bijzondere bijstand krijgen als subsidie niet voldoende is?

In sommige gemeenten hebben mensen met een uitkering recht op bijzondere bijstand. Krijgt u een uitkering? Vraag dan bij uw gemeente of u recht heeft op bijzonder bijstand .

Vragen? We Helpen U Graag Verder!

Heeft u een vraag of opmerking? We helpen u graag verder. Laat in onderstaand formulier uw gegevens en uw bericht achter. En wij zullen zo spoedig mogelijk contact met u opnemen.